contactdown

Van Besouw Goirle

Het voormalige terrein van textielfabriek Van Besouw, aan de zuidrand van Goirle, is getransformeerd tot een aantrekkelijke woonwijk. De locatie op de grens van dorp en landschap is ideaal, met de dorpskern en alle voorzieningen op loopafstand en het groene beekdal van de Leij als ‘achtertuin’. Het totale plan, dat gefaseerd wordt gebouwd, beslaat 6 hectare en omvat zo’n 190 woningen en appartementen. Bedaux de Brouwer Architecten en Mulleners + Mulleners waren winnaars van de prijsvraag die door Nederlandse Bouw Unie was uitgeschreven. Samen hebben we het stedenbouwkundig plan gemaakt, waarna we beiden een deel van de wijk hebben ontworpen.

Ons plangebied wordt begrensd door de voormalige fabrieksstraat (huidige straatnaam: Keper), de Kerkstraat, de bergingsvijver en de Nieuwe Leij. Het plan doet recht aan de historie van de plek; het is een synergie tussen verleden en toekomst. De fabrieksstraat, de nieuwe centrale as die loopt van de fabrieksentree tot de schoorsteen, vormt de ruggengraat van het plan. De straat verbreedt zich tot een industrieel plein rondom de schoorsteen, een verblijfsruimte voor de buurt, en zoomt als een vizier in op het aangrenzende landschap. Waardevolle elementen uit het verleden — de markante schoorsteen, de beeldbepalende, langgerekte gevel van het voormalige hoofdkantoor aan de Kerkstraat en de portiersloge bij de entree van de wijk — zijn behouden gebleven en in het plan opgenomen. De portiersloge vormt onderdeel van een verbijzonderde woning en achter de gerenoveerde jaren 50-gevel van het hoofdkantoor gaan royale nieuwe woningen schuil. Om die nieuwe functie te faciliteren zijn door een subtiele ingreep bestaande vierkante ramen tot deuren getransformeerd en zijn aluminium restauratiekozijnen geplaatst. Een dakopbouw met setback biedt ruimte voor een extra laag zonder aantasting van het historische gevelbeeld.

Weverijen, magazijnen en kantoren hebben plaatsgemaakt voor woningen. Om de oorspronkelijke sfeer te behouden kent het plan tal van referenties naar de oudbouw. Zo komt het karakter van het oude accu- en pompgebouw, terug in een nieuw appartementenblok: niet alleen het silhouet, maar ook de toegepaste materialen en de gevelcompositie worden teruggebracht. De Weverijhof, met zijn rondom lopende gevelwanden, echoot het wezen van de voormalige weverij. 

Het industrieel-stedelijk klimaat van het plan vertaalt zich naar verschillende buurtjes met elk een eigen karakter en een verscheidenheid aan woningtypes: tweekappers, rijwoningen, getransformeerde woningen, vrijstaande huizen en appartementen. Aan het fabrieksplein, grenzend aan het beekdal, ligt het robuuste, ingetogen appartementengebouw Van Besouw 3801. Het heeft een ingetogen metselwerkraster aan de zijdes van het plein en het landschap en een serre-achtige, glazen gevel aan de dorpskant van het plan. De vorm van het complex verwijst naar de contouren van de voormalige textielfabriek. 

Om rust in het plan te brengen en de eenheid te versterken is voor heel het wijkdeel — met uitzondering van de herbouw van het accu- en pompgebouw — één baksteenkleur gebruikt. Variatie ontstaat onder meer door voordeuren en ramen terug te leggen, de begane grond te verbijzonderen door staand metselwerk of door metselwerkreliëf in de gevels toe te passen. Ook de tuinmuren zijn in dezelfde steen gemetseld en verbinden de gebouwgroepen tot een krachtige eenheid. De zorgvuldig vormgegeven groene openbare ruimte werkt verzachtend.
Projectgegevens
Opdrachtgever
Nederlandse Bouw Unie B.V.
Ontwerp
2017
Stedenbouwkundig ontwerp
Bedaux de Brouwer Architecten, i.s.m. Mulleners + Mulleners
Landschap
Buro Lubbers
Fotografie
Mariëlle Knops